Voorlopig werkt de Europese Unie aan een nieuw sanctiepakket tegen Rusland, zegt Von der Leyen. Verder moet de defensie-industrie sterker worden en wil de EU samen met Oekraïne werken aan blijvende vrede.
De Europese Unie is vastbesloten om de druk op Rusland verder op te voeren. Von der Leyen kondigde aan dat het nieuwe sanctiepakket gericht zal zijn op gevoelige Russische sectoren, sancties op de Nord Stream 1- en 2-pijpleidingen bijvoorbeeld, het verlagen van het olieprijsplafond en het aanpakken van schepen uit de zogeheten ‘schaduwvloot’. Ook komt er extra druk op de Russische financiële sector. “We willen vrede”, zegt Von der Leyen. “Het is tijd om serieus te onderhandelen. Maar vrede komt niet zonder druk en verantwoordelijkheid.”
De Nederlandse premier Dick Schoof wil de druk op Rusland ook opvoeren. Volgens Schoof moet Moskou ertoe worden aangezet om serieuze vredesonderhandelingen te starten. “Alleen via gesprekken tussen Oekraïne en Rusland kan er een vorm van vrede komen” zegt Schoof bij aankomst in Tirana, doelend op de eenzijdige gesprekken die de VS de afgelopen weken gevoerd hebben. Schoof voegt eraan toe dat het steeds meer lijkt alsof de Russische regering geen vrede wil.
‘Nog even’
Volgens de Europese Commissie verkeert Rusland economisch in zwaar weer. De olie- en gasinkomsten zijn met tachtig procent gedaald, zegt Von der Leyen, het begrotingstekort loopt op en de inflatie in Rusland stijgt boven de tien procent. Die situatie biedt volgens Von der Leyen ruimte om via onderhandelingen tot een oplossing te komen, maar pas nadat de militaire en economische druk verder is opgevoerd.
Ook António Costa, voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders, schetste een wereldorde in verval en de noodzaak van Europees leiderschap. De oorlog in Oekraïne, het geweld in Gaza en de afbrokkeling van internationale afspraken vragen volgens hem om een vastberaden reactie. “We hebben geleerd dat vrede zonder defensie een illusie is”, zegt Costa. Hij roept op tot versterking van de Europese defensiecapaciteit en meer gezamenlijke inzet voor het handhaven van internationaal recht. Daarbij noemt hij ook Oekraïense veiligheid een Europees belang: “Uw veiligheid is ook onze veiligheid,” zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
Defensie-uitgaven
NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte sluit zich daarbij aan en benadrukt de noodzaak van verhoogde defensie-uitgaven en grotere militaire productiecapaciteit. Onlangs verklapte premier Schoof nog dat de NAVO streeft naar defensie-uitgaven van vijf procent in plaats van de huidige twee procentnorm. Alleen met voldoende middelen en paraatheid kan Europa volgens hem blijven bijdragen aan de Oekraïense verdediging en de eigen veiligheid.
