Het is definitief. De Europese Unie stuurt oorlogsschepen naar de Rode Zee om de belangrijke vaarroute voor handelsschepen te beschermen tegen aanvallen van Houthi-rebellen in Jemen. Dat besloten de EU- ministers van Buitenlandse Zaken maandag in Brussel.
De afgelopen maanden werd er onderhandeld over de omvang en vorm van de missie. Houthi-rebellen nemen westerse schepen sinds oktober onder vuur als vergelding voor westerse steun aan Israël. De Europese schepen gaan westerse schepen in de Rode Zee beschermen tegen de aanvallen.
Belangrijke route
Westerse handelsschepen maken veel gebruik van de Rode Zee. Via het Suezkanaal in Egypte kunnen schepen vanaf de Middellandse Zee door de Rode Zee varen en zo bestemmingen in Azië bereiken. De route bespaart de handelsschepen enorm veel tijd. De enige andere optie is om onderlangs Afrika te varen en dat kan tot wel twee weken langer duren. Ook Nederlandse schepen maken veel gebruik van de Rode Zeeroute.
Sinds het uitbreken van het geweld tussen Hamas en Israël in de Gazastrook lopen westerse schepen in de Rode Zee gevaar. Houthi-rebellen in Jemen, bondgenoten van Hamas, gebruiken raketten en drones om schepen, die onder een westerse vlag varen of in een westers land geregistreerd staan, aan te vallen. Sinds oktober zijn meerdere schepen gekaapt en een tiental handelsschepen beschadigd door de aanvallen.
Operatie Aspides
Onder de naam ‘Aspides’ – oud-Grieks voor schild – gaan de drie oorlogsschepen westerse handelsschepen in de Rode Zee en omliggende wateren begeleiden en patrouilles uitvoeren. Eerder voerde de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk al luchtaanvallen uit op Houthi-rebellen in Jemen. Nederland had daar een ondersteunende rol in.
Abonneer je op de nieuwsbrief Veiligheid & Defensie
Frankrijk, Griekenland en Italië willen in ieder geval deelnemen aan de missie. Hoe ze dat precies gaan doen, moet nog blijken. Duitsland heeft al een fregat toegezegd. Dat is een relatief licht schip dat snel ingezet kan worden en meerdere functies heeft. Zo kan een fregat onderzeeboten bestrijden, maar ook schepen escorteren en luchtdoelen uitschakelen. Het schip is volgens de Duitse marine al onderweg richting de Rode Zee.
Nederlandse schepen
Welke rol Nederland gaat spelen is nog niet duidelijk. Het kabinet staat erg positief tegenover de Rode Zeemissie. Nederland is immers een handelsland en vanuit de haven in Rotterdam vertrekken dagelijks zo’n tachtig schepen.
Een veilige vaarroute tussen Europa en Azië is dus van groot belang voor de Nederlandse economie. Of Nederland daadwerkelijk een schip levert moet nog besloten worden. Nu er een plan ligt, is het aan het kabinet en de Tweede Kamer om te praten over de invulling daarvan.