Hoe de EU dichter bij de burger te brengen? Dat is de vraag waar Brussel al jaren geen raad mee weet. Het Europees Parlement kwam daarom met een voorstel dat de Europese verkiezingen meer moet laten leven bij de bevolking: transnationale kieslijsten.
Transnationale kieslijsten
Het idee is simpel: een Roemeen die sympathie opvat voor de overgave waarmee SGP’er Bert-Jan Ruissen de belangen van de Urkse vissers verdedigt, moet op deze Nederlandse Europarlementariër kunnen stemmen. Zo hoopt het Parlement de Europese verkiezingen ook ‘écht’ Europees te maken.
Gisteren bogen de ministers van Buitenlandse of Europese Zaken zich over het voorstel. De bijeenkomst vond plaats zonder minister Hoekstra, want die had Haagse verplichtingen. De Nederlandse ambassadeur bij de EU, Robert de Groot, nam de honneurs waar. “We steunen het doel om de democratische legitimiteit van de Europese Unie te verbeteren”, vertelt de Groot. “Maar het voorstel voor transnationale lijsten, kunnen we niet steunen.”
Spitzenkandidaten
Een ander plan om de Europese verkiezingen nieuw leven in te blazen: het systeem van de spitzenkandidaten. In dat systeem kiezen de verschillende fracties in het Europees Parlement een lijsttrekker die bij winst ook de kandidaat is om voorzitter van de Europese Commissie te worden. In het verleden bepaalden de lidstaten altijd onder elkaar wie de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie zou worden.
Een eerste poging om een spitzenkandidaat tot voorzitter van de Europese Commissie te bevorderen, mislukte in 2019. Het was toen de Franse president Emmanuel Macron die ervoor zorgde dat de spitzenkandidaat van de christendemocratische fractie EVP, Manfred Weber, geen Commissievoorzitter werd.
Nu pleit het Europees Parlement opnieuw voor dit systeem. De Groot zegt dat Nederland “ervoor openstaat” om het systeem van de spitzenkandidaten bij te schaven. Dat moet op een manier die “de institutionele balans van de Europese verdragen respecteert”, zegt de Groot, verwijzend naar de afbakening van bevoegdheden tussen de verschillende Europese instellingen.
