In 2025 moet er een voorstel van de Europese Commissie zijn over een verbod op PFAS-chemicaliën. De stof die voor mensen schadelijk kan zijn, komt niet alleen vaker voor in de natuur en producten, maar ook in mensen zelf. Nederland presenteerde, samen met Duitsland, Denemarken, Noorwegen en Zweden, dinsdag het voorstel om een einde te maken aan de uitstoot van de stof.

De landen sloegen de handen een aantal jaar geleden al in elkaar. De negatieve gevolgen van de PFAS-stoffen werd steeds duidelijker. Ze zouden kankerverwekkend kunnen zijn, maar ook andere effecten hebben op de gezondheid. Daarnaast is de stof bijna onverwoestbaar. Ze vergaan bijna niet en zijn moeilijk te vernietigen.

Samenwerking

Het RIVM nam de zorg op zich en presteerde samen met haar buitenlandse zusterinstituten een plan om PFAS-stoffen volledig uit te bannen.

De nieuwe beoogde wetgeving zou de hoeveelheid PFAS in de natuur moeten doen afnemen. Ook zou het minder voor moeten komen in alledaagse producten. Als de Europese Commissie uiteindelijk het voorstel overneemt, moeten bedrijven alternatieven gaan vinden voor de bijna 10.000 soorten PFAS-stoffen die nu in productieprocessen gebruikt worden. Dat kan problematisch worden. Voor veel stoffen is op dit moment geen alternatief en dat zal er waarschijnlijk ook nooit komen, zegt het RIVM.

Bedrijven krijgen, afhankelijk van de sector, de tijd om zich aan te passen. Dat kan minimaal anderhalf jaar zijn tot maximaal twaalf jaar. De deadline is ook afhankelijk van de beschikbaarheid van veiligere alternatieve stoffen.

GroenLinks

Voor Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks) is die deadline wat overdreven. “PFAS is inmiddels overal, met enorm schadelijke gevolgen voor mens en milieu. Een verbod is de enige oplossing als we deze milieuramp in slow motion willen stoppen. We moeten er echter wel voor zorgen dat het uitfaseren van PFAS sneller gaat dan nu wordt voorgesteld.” Ook waarschuwt hij ervoor dat er geen gatenkaas gemaakt moet worden van de wetgeving door allerlei uitzonderingen toe te laten.

Publieke consultatie

Eind maart kunnen bedrijven, burgers en andere belanghebbenden het voorstel inzien en hun mening geven. Later zullen ook commissies van het Europees Agentschap voor chemische stoffen zich over de wetgeving buigen. Daarna komt het voorstel daadwerkelijk bij de Europese Commissie te liggen.