(Bron foto: Europe by Sattelite)
Bijna een jaar geleden zaten de drie bazen, zowel die van de Europese Commissie, als van de EU-lidstaten en van de NAVO, samen voor een crisisberaad over de Russische invasie. Dat het drietal vandaag weer samen op hetzelfde podium staat, is volgens Stoltenberg dan ook van symbolische waarde: “Poetin wilde ons uit elkaar drijven. Daar is hij duidelijk niet in geslaagd.”
Het nieuwe samenwerkingsverdrag tussen de EU en NAVO is volgens Stoltenberg door de oorlog in Oekraïne belangrijker dan ooit: “Het regime in Moskou wil een ander Europa. Het ziet democratie en vrijheid als een bedreiging. Dat zal langdurige gevolgen hebben voor onze veiligheid.” Het nieuwe samenwerkingsverdrag zou benadrukken dat de NAVO het fundament van onze gemeenschappelijke defensie blijft. Het Nederlandse kabinet staat, zo liet minister Ollongren weten, vierkant achter de vandaag gesloten overeenkomst.
Niet het eerste akkoord
Met de samenwerking wil Stoltenberg alle EU-lidstaten die nog geen lid van de NAVO zijn, oproepen om zich ten volle achter de NAVO-doelen te scharen. Omgekeerd wil hij alle NAVO-leden van buiten de EU oproepen om het defensiebeleid van de EU zo veel mogelijk te ondersteunen. Op dit moment zijn 21 EU-lidstaten lid van de NAVO.
In 2016 en 2018 sloten de EU en de NAVO al een gelijkaardig akkoord. De EU en de NAVO werkten samen op het vlak van cyberaanvallen en hielden militaire oefeningen over hoe ze zouden reageren op crisissituaties. Ook kwamen er afspraken over het vervoeren van militairen en militair materiaal over elkaars grondgebied.
Ruimtevaart en klimaat
Volgens von der Leyen komen er vandaag vier nieuwe pijlers bij: “Allereerst gaan we onze samenwerking op het vlak van cyberaanvallen en terrorisme verder uitbreiden.” Ten tweede zou ook “ruimtevaart” aan de samenwerking worden toegevoegd.
Daarnaast kijken de EU en de NAVO ook naar het gevaar dat klimaatverandering met zich meebrengt. Von der Leyen: “Dat klinkt nog ver weg, maar de instabiliteit en de onrust die extreme weersomstandigheden met zich meebrengen, vormen een groot veiligheidsrisico.”
Tot slot richt het verdrag zich op “weerbaarheid” tegen de “manipulatie van informatie” (lees: fake news), en op onze kritieke infrastructuur. “De aanval op de Nord Stream-gaspijpleiding toonde aan dat we daar meer verantwoordelijkheid moeten nemen”, aldus von der Leyen.
Opvallend is dat de drie leiders niet alleen hameren op de Russische dreiging, maar ook op de Chinese. Zo maakt Stoltenberg zich zorgen over China’s “groeiende assertiviteit”. Von der Leyen wil dan weer dat we ons weren tegen China’s pogingen om “de internationale orde naar zijn voordeel te draaien”. Het verdrag benadrukt daarom het belang van geostrategische samenwerking.
