Binnen een mum van tijd lijkt het zo goed als rond. Waar NAVO-baas Mark Rutte een paar weken geleden nog maar durfde speculeren over hogere defensie-uitgaven, is de Tweede Kamer inmiddels akkoord met een nieuwe NAVO-norm. Niet van twee procent, maar van vijf procent – waarvan 3,5 procent directe defensie-uitgaven en 1,5 procent indirect. De Kamer debatteerde gisteren nog over de norm, die volgende week op de grote NAVO-top in Den Haag formeel wordt besproken. En hoewel een meerderheid voor is, uit Jimmy Dijk (SP) luide kritiek.
Geen geld
“Nooit, nooit is er in dit huis geld, nooit”, betoogt Dijk. “Nooit is er geld voor een huurbevriezing. Nooit is er geld voor nieuwe woningen. Nooit is er geld voor zorgverleners. Maar nu committeren partijen van links tot rechts zich aan miljarden voor deze militaire waanzin.” Dijk snapt er niks van.
In een eerder debat over de staat van de EU haalde hij hetzelfde argument al aan: EU-landen geven al drie keer zoveel uit aan defensie dan Rusland. Met de verhoging van de NAVO-norm wordt dat zes keer zoveel, stelt hij. Hij vraagt zich dan ook af hoeveel meer het moet worden voor de Amerikaanse president Donald Trump en Rutte denken dat we veilig zijn. Zijn conclusie: ze hebben geen idee, want de cijfers zijn nergens op gebaseerd.
Berekeningen
En hoewel er sympathie lijkt in de kamer voor Dijks zorgen over sociale voorzieningen, krijgt hij de wind van voren. De cijfers zijn wel degelijk ergens op gebaseerd, stelt Henri Bontenbal (CDA). “U weet toch ook dat hier wel degelijk allerlei cijfers, berekeningen en inschattingen van de NAVO onder liggen en dat die nota bene met de Kamer zijn gedeeld.”
Daarnaast vindt Bontebal het meer dan logisch dat de NAVO meer uitgeeft dan Rusland. “De Russen sturen hun mensen met slecht wapentuig als kanonnenvlees naar het front”, zegt Bontebal. “Ik wil dat onze mannen en vrouwen in Europa met de allerbeste spullen daar aan het front staan.”
‘Drie keer meer’
Laurens Dassen (Volt) vliegt het anders aan. Rusland en Europa zouden volgens Dassen ongeveer hetzelfde uitgeven aan defensie als je corrigeert voor arbeidsloon, energieprijzen en kosten. “Als de SP dan zegt dat drie keer meer genoeg is, betekent dit dat er eigenlijk drie keer meer bij zou moeten komen.”
Maar Dijk buigt niet. Die ‘drie keer meer’ kan veel efficiënter worden ingezet dan nu gebeurt, stelt hij. Door Europees samen te werken op het gebied van cyberveiligheid of inlichtingen bijvoorbeeld.