De Europese Commissie wil een reeks milieuregels versimpelen om administratieve lasten te verminderen en vergunningprocedures te versnellen. Met een nieuwe “milieu-omnibus” presenteerde de Commissie een aantal voorstellen die regels moeten vereenvoudigen op gebieden als industriële emissies, afval- en milieu-rapportages. Volgens de Commissie moet dit bedrijven tijd en geld besparen, zonder dat de milieu-ambities worden verlaagd.
De Commissie stelt dat de aanpassingen jaarlijks ongeveer 1 miljard euro aan administratieve kosten kunnen besparen. Dat bedrag komt boven op eerdere vereenvoudigingsrondes, waarmee de totale jaarlijkse verlichting inmiddels bijna 11 miljard euro zou bedragen.
Makkelijker maken
Een belangrijk onderdeel van het voorstel is het stroomlijnen van vergunningen voor projecten die belangrijk zijn voor de Europese economie, zoals digitale infrastructuur, projecten rond kritieke grondstoffen en betaalbare woningbouw. De procedures moeten sneller en digitaler worden, met duidelijke aanspreekpunten voor bedrijven en overheden.
Ook op andere terreinen schrapt of versoepelt de Commissie verplichtingen. Zo wordt de database voor gevaarlijke stoffen in producten (SCIP) geschrapt en vervangen door andere digitale systemen. Verder krijgen industrie en landbouw meer flexibiliteit bij milieubeheerplannen en rapportageverplichtingen. Producenten hoeven bovendien niet langer in elk EU-land een aparte vertegenwoordiger aan te stellen voor het monitoren van alle schakels in de productieketen.
Kan beter
In Nederland wordt met extra aandacht gekeken naar de voorstellen, vooral vanwege de gevolgen voor het stikstofbeleid. Mocht hierop ruimte vanuit Brussel komen, worden vergunningen – zoals bijvoorbeeld voor woningbouw – mogelijk sneller verleend. SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen noemt de voorstellen een eerste stap, maar vindt ze niet ver genoeg gaan. Volgens hem bieden ze te weinig ruimte aan lidstaten om zelf milieubeleid op maat te maken. Hij pleit daarom voor herziening van strengere Europese richtlijnen, zoals de Nitraatrichtlijn en de Habitatrichtlijn. Die zouden Nederland “juridisch klem” zetten, bijvoorbeeld in het stikstofdossier. De herziening van de Nitraatrichtlijn maakt geen deel uit van dit pakket en is voorlopig uitgesteld, tot teleurstelling van Ruissen.
Tegelijkertijd klinkt stevige kritiek vanuit GroenLinks-PvdA: Europarlementariër Bas Eickhout noemt het pakket “een nieuwe aanval op milieuregels” en waarschuwt dat deregulering de gezondheid en het milieu kan schaden. Vooral het voorstel om grote veehouderijen minder emissies te laten rapporteren, vindt hij problematisch. Volgens hem is dat een verkeerd signaal aan bedrijven die al jaren worstelen met verduurzaming.
Sloopkogel
Eickhout vreest bovendien dat het openbreken van bestaande wetten ruimte biedt voor lobby’s om milieuregels verder te verzwakken. Hij vergelijkt de omnibus met eerdere versimpelingspakketten, die volgens critici uiteindelijk uitnodigden tot bredere politieke gevechten over milieuwetgeving. “We moeten stoppen met deze sloopkogelwetgeving”, aldus Eickhout.
De voorstellen van de Commissie vormen slechts het begin van het wetgevingsproces. Het Europees Parlement en de EU-lidstaten buigen zich de komende tijd over de plannen.
Benieuwd naar de reactie van de lidstaten en het Europees Parlement op dit voorstel? Aboneer je dan nu op de Nieuwsbrief Klimaat en Energie. Daarin praat Bijou van der Borst je elke twee weken bij over het laatste (Europese) klimaatnieuws.
