Dit artikel verscheen vandaag in onze nieuwsbrief Mobiliteit. We blikken terug op de hoorzitting van Eurocommissaris Tzitzikostas begin november en wat hij destijds beloofde over Europese treintickets.

Apostolos Tzitzikostas, ook wel ‘Tzitzi’ genoemd, heeft zijn hoorzitting in het Europees Parlement overleefd. Hij kreeg het flink te verduren. Staat hij achter het verbod op de verkoop van nieuwe brandstofauto’s in 2035? Hoe kijkt hij naar de veiligheid van de Europese havens? En hoe gaat hij ervoor zorgen dat het probleem van de Europese treintickets eindelijk wordt opgelost?

Tijdens de hoorzitting begin november schaarde Tzitzikostas zich nog volledig achter het 2035-doel: “De regels zijn al jarenlang duidelijk en de auto-industrie heeft nog elf jaar om naar een verbrandingsvrije industrie toe te werken”, antwoordde hij. “We moeten ons aan het originele plan houden.”

Tzitzikostas sprak zich vooral uit over het opzetten van een systeem waarmee je een treinticket kunt kopen voor reizen door meerdere EU-landen, net als vliegtuigtickets. “Het is ongelooflijk dat we dit systeem in 2024 nog niet hebben.” Hij beloofde om in 2025 met een plan te komen. Het is al jaren een heikel punt en een oplossing is nog niet in zicht, al heeft de Eurocommissaris nog een aantal maanden om zijn belofte in te lossen. 

Europese treintickets

In een van onze nieuwsbrieven legde Wim van de Camp, speciaal adviseur van de vorige Eurocommissaris voor Transport Adina-Ioana Vălean, haarfijn uit waarom het optuigen van zo’n systeem zo ingewikkeld is. Er lag een plan om met een multimodaal systeem te komen, maar dat ging om verschillende redenen niet door, stelde Van de Camp. Het ging vooral mis door de eis over openheid van data. De spoorwegmaatschappijen houden liever de kaarten tegen de borst. “Eén van de grootste problemen is dat de grote treinmaatschappijen, met name de Fransen en de Duitsers, bovenop hun data zitten. Ze doen niet alleen aan dataprotectie, maar zelfs aan data-isolatie”, aldus Van de Camp.

Maar waar zijn die grote spoorwegmaatschappijen dan precies zo bang voor? “Als alle gegevens van de grote jongens openbaar zijn, kunnen kleinere treinmaatschappijen daar natuurlijk concurrentievoordeel uit halen”, verklaarde Van de Camp. Ze kunnen bijvoorbeeld besluiten een trein iets langer of korter te maken, of op een bepaald station wel te stoppen en op een ander weer niet. “Het is een aanzienlijk kapitaal wat ze dan in handen krijgen”, voegde hij toe.

Juridische bezwaren

Het multimodale systeem is echter niet alleen stukgelopen op de grote spoorwegmaatschappijen. Ook de juridische afdeling van de Europese Commissie zorgde ervoor dat het initiatief op een dood spoor terecht kwam. Het advies van Van de Camp aan Tzitzikostas: “Durf de confrontatie aan te gaan met de Europese spoorwegmaatschappijen, verenigd in de CER.” De technische dimensie speelt ook een rol. Hoe zet je bijvoorbeeld zo’n systeem op waar geen privacyregels worden geschonden? Maar dat komt vast goed, denkt Van de Camp, het grootste obstakel is de politieke wil.

Tzitzikostas heeft nog vijf maanden om zijn plan voor een EU-breed treinticketsysteem te presenteren. Nieuwsgierig of het hem lukt? Abonneer je op onze Nieuwsbrief Mobiliteit en mis geen enkele update. We volgen niet alleen het treinticketdossier, maar ook andere hete hangijzers in de mobiliteitswereld: van de Europese auto-industrie die onder druk staat tot de haperende elektrificatie van het wagenpark. En ja, KLM blijft ook niet uit de spotlights. Kortom: genoeg te volgen. Blijf op de hoogte, reis mee met Brusselse Nieuwe.