Met minder dan een week te gaan voordat het Europese verkiezingen zijn, valt op dat Nederlandse partijen er erg uiteenlopende campagnestrategieën op nahouden. Waar de ene traditioneel debat na debat aftikt, schittert de andere door afwezigheid.
Waar is de PVV?
Zo schoof PVV-lijsttrekker Sebastiaan Stöteler vrijdag pas voor de eerste keer aan bij een debat in talkshow Op1. Tot dan toe liet de Europese voorman van de grootste partij van het land elke kans op publiciteit aan zich voorbijgaan.
Toch ziet hoogleraar Politieke Communicatie Claes de Vreese (UvA) dat het de PVV geen windeieren lijkt te leggen: “Ze staan er goed voor zonder iets gedaan te hebben.”
Een andere mogelijke verklaring volgens de Vreese: “Ze waren altijd zeer eurosceptisch. Misschien hebben ze geen zin om uit te leggen waarom die standpunten nu het regeerakkoord niet hebben gehaald en ze hier een draai hebben gemaakt.” Zo gaf Geert Wilders in april nog aan niet langer voorstander te zijn van het feit dat Nederland uit de EU stapt (Nexit).
Achterban mobiliseren
Het staat in fel contrast met heel wat kleinere partijen, zoals de CU, die wel nog alle dorpszalen afstruinen om campagne te voeren. Volgens de laatste peilingen zal het dan ook uitermate spannend worden of de CU-lijsttrekker Anja Haga een zetel zal weten binnen te halen.
De Vreese vertelt dat campagne voeren twee belangrijk doelen heeft: “Enerzijds is er het mobiliseren van de trouwe en loyale achterban. Anderzijds proberen partijen kiezersgroepen aan te boren die niet altijd op hen stemmen.” Dat partijen steeds meer op online inzetten, moeten we dan ook vooral zien als pogingen om die nieuwe groepen te bereiken.
“Vicieuze cirkel”
De Volkskrant liet onderzoek uitvoeren naar de campagne-uitgaven van partijen. SGP, D66 en VVD gaven respectievelijk het meest uit. BBB rankt met 2.100 euro onderaan. Maar het kan nog minder: GroenLinks/PvdA en CDA gaven nog geen geld uit. Maar naar verwachting gaan ze dat nog doen.
Verder stelt de Volkskrant vast dat de uitgaven erg laag liggen. In totaal gaven de Nederlandse partijen 215.671 euro uit aan de Europese verkiezingen. Ter vergelijking: bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen was dat 3.261.280 euro. Ook de verkiezingen voor de gemeentes en de Provinciale Staten genoten met respectievelijk 1.424.646 euro en 798.903 euro klaarblijkelijk meer prioriteit.
“We zitten in een vicieuze cirkel”, vertelt de Vreese. “Wanneer de campagne begint, bericht de media doorgaans over hoe weinig de Europese verkiezingen leven. Daardoor ga je als partij ook minder uitgeven. Terwijl de Europese dimensie alleen maar belangrijker is geworden.”
Wilders naar het EP?
Tekenend is dat heel wat partijen niet eens meer het gezicht van hun Europese lijsttrekker op de campagneposter zetten. Bijvoorbeeld het CDA doet dat nog wel, maar de PVV gaat dan weer gewoon voor een foto van Geert Wilders. De meeste partijen houden het op het partijlogo.
