Een grote meerderheid in het Europees Parlement – 360 tegen, 175 voor en 18 onthoudingen – verwerpt de motie van wantrouwen tegen Commissievoorzitter Ursula von der Leyen.
Alle Nederlandse partijen stemden tegen, op de PVV na. Zij stemde voor de motie omdat Von der Leyen “de democratische controle omzeilt” en weigert verantwoording af te leggen over sms-contact met Pfizer-topman Albert Bourla. In plaats van op de kritiek in te gaan, valt ze parlementsleden persoonlijk aan, vindt de partij.
Onvrede
BBB is ook kritisch op de sms’jes van Von der Leyen, maar vindt niet dat dit het juiste moment is om de Commissie te laten vallen. BBB zegt bovendien het huidige beleid van Von der Leyen in veel gevallen te steunen. Denk aan het verminderen van de regeldruk en het versoepelen van klimaatwetten. De VVD laat weten dat de prestaties van de Europese Commissie beter moeten, maar dat “een motie van wantrouwen de huidige uitdagingen niet oplost” en stilstand kan veroorzaken. “Dat kunnen we ons niet veroorloven”, aldus de VVD.
Andere partijen keuren zowel het beleid als de sms’jes af, maar steunen de motie niet. GroenLinks-PvdA liet eerder weten het klimaatbeleid bijvoorbeeld af te keuren. Ook zijn de sociaaldemocraten, net als D66 en Volt, niet blij met het feit dat de partij van Von der Leyen meerderheden vormt met radicaal-rechtse partijen in het Europees Parlement. “Onze boodschap vandaag: Ursula, stop met het afzwakken van klimaatwetgeving, reageer met maatregelen tegen de genocide die Netanyahu pleegt in Gaza en werk niet samen met extreemrechts”, aldus Volt-Europarlementariër Reinier van Lanschot na de stemming. “Het komt als een boemerang terug in je gezicht.”
Lamleggen
De onvrede is niet genoeg om voor de motie te stemmen, want dat zou de Commissie lamleggen. En daar schiet Europa ook niets mee op. Met dat laatste is ook NSC-Europarlementariër Dirk Gotink het eens. Gotink noemt de motie “politiek theater”. Hij keurt het gebrek aan transparantie over de sms’jes af, maar zegt dat de motie “puur gericht is op het schaden van de eenheid van Europa”.
Ook SGP steunde de motie niet. De partij zegt dat de juridische procedure over de sms’jes nog niet is afgerond omdat de Commissie nog in beroep kan gaan tegen een uitspraak van het Europese Hof. “De motie komt daarom te vroeg”, zegt Europarlementariër Bert-Jan Ruissen.
Op afstand
Von der Leyen is vandaag in Rome en volgde de stemming dus op afstand. Eerder deze week kwam zij wel naar Straatsburg om zich te verdedigen tegen de motie. Ze ging in de aanval. “Het is geen geheim dat ik contact heb gehad met bedrijven die ons uit de crisis moesten helpen”, zei Von der Leyen. Ze noemde het een “leugen” dat lidstaten niet op de hoogte zouden zijn van de contracten, prijzen en hoeveelheden. Ze sprak van “achterhaalde complottheorieën”.
In haar toespraak verwees Von der Leyen naar de “unieke en ongekende situatie” waarin Europa zich tijdens de pandemie bevond. Ze hoopte daarmee sympathie op te wekken bij het Parlement. Van excuses was echter geen sprake.
Toegeving
Toch kwam Von der Leyen de liberalen en sociaaldemocraten tegemoet, zodat zij de stemming met zekerheid zou overleven. Speciaal voor de regionale politici bij de sociaaldemocraten en liberalen beloofde Von der Leyen dat ze niet gaan morrelen aan het geld voor de regio’s. Dat leverde eerder grote zorgen op bij Nederlandse gemeenten en provincies: er zou minder geld beschikbaar zijn, en dat geld zou moeilijker verkrijgbaar zijn.
Meer exclusief nieuws uit Brussel. Abonneer je op De Dagvangst en ontvang elke (ma, di, wo en do) ‘s ochtends vroeg het laatste nieuws uit Brussel, Den Haag en de rest van Europa.