Nieuwsbrief Brussels Peil | De handelsoorlog

De Amerikaanse president Donald Trump laat opnieuw van zich horen. In een reeks berichten op zijn eigen socialmediaplatform kondigt hij aan dat hij per 1 juni een invoertarief van maar liefst 50 procent wil heffen op álle goederen uit de Europese Unie. Alsof dat nog niet genoeg is, krijgt Apple er ook flink van langs. Als het bedrijf zijn iPhones niet in de Verenigde Staten in elkaar zet, kan het een extra belasting van 25 procent verwachten. De boodschap is helder: Amerika eerst, ook op de productielijn, schrijft redacteur Yves Lacroix in de nieuwsbrief Brussels Peil van onze hoofdredacteur Bert van Slooten (cartoon).

3 min. leestijd

Trumps harde taal komt niet uit het niets. De onderhandelingen met de EU lopen volgens hem stroef en leveren te weinig op. Hij verwijt Europa een oneerlijke handelsbalans en te veel barrières voor Amerikaanse bedrijven. In zijn ogen is de EU opgericht om te profiteren van de VS en hij zegt dat hij er klaar mee is. Het zijn bekende verwijten, maar de dreiging van zulke hoge tarieven moeten serieus genomen worden. Europese leiders weten dat deze woorden impact hebben, óók als het voorlopig bij woorden blijft.

De markten reageren direct. Beleggers schrikken, de beurzen in Europa en de VS duiken naar beneden. De Amsterdamse beurs krijgt een klap, al blijft die kleiner dan bij eerdere tariefdreigingen. Het Amerikaanse bedrijfsleven houdt zijn adem in. Bedrijven als VNO-NCW spreken van onbetrouwbaarheid en grilligheid: wie zaken wil doen met de VS, weet nooit waar hij aan toe is. En voor Apple wordt het plots een stuk ingewikkelder.

90 deals in 90 dagen

Intussen probeert Europa vooral rustig te blijven. Achter gesloten deuren wordt druk overlegd met Amerikaanse handelsgezanten. De EU wil escalatie vermijden, maar laat ook weten dat ze niet met zich laat sollen. Er liggen al tegenmaatregelen klaar voor het geval Trump zijn plannen doorzet. Toch klinken er ook diplomatieke geluiden: Brussel herhaalt dat het liever werkt aan het schrappen van heffingen aan beide kanten, dan aan het optrekken van muren.

In Washington lijkt het erop dat Trumps harde woorden ook bedoeld zijn om zijn onderhandelingspositie te versterken. Europese onderhandelaars zijn lastig te bewegen en Trump heeft haast: hij beloofde ooit 90 handelsdeals in 90 dagen. Nu de helft van die termijn verstreken is, blijft het resultaat mager. Vooral de grote partners, EU, China, Canada, Mexico, blijken moeilijke tegenstanders. 

Europa op zichzelf aangewezen

Toch is niet iedereen onder de indruk van Trumps methode. Sommige waarnemers wijzen erop dat hij wel vaker de spierballen laat zien, om daarna alsnog water bij de wijn te doen. In de VS zelf gaat inmiddels de grap rond: TACO – Trump Always Chickens Out. De boodschap: onder genoeg druk keert hij vaak terug op zijn schreden. In Europa hopen velen dat dit ook deze keer weer gebeurt.

Wat wel duidelijk is: de rol van de EU als mondiale speler staat op het spel. Trump dwingt Europa haast om zichzelf opnieuw uit te vinden. De Nederlandse Europarlementariër Bart Groothuis (VVD) zegt het zo op X: “Voor onze welvaart zijn we steeds meer op onszelf aangewezen.” En dat geldt misschien wel voor meer dan alleen handel.