De binnenvaart moet groener en ook een grotere rol gaan spelen bij het Europese goederenvervoer. Dat staat in het rapport “Toekomstbestendige binnenvaart” van VVD-Europarlementariër en Transportcommissielid Caroline Nagtegaal-van Doorn. Gisteravond debatteerde het Parlement erover en vandaag is de stemming.

Bij Sendo Shipping in Harderwijk zijn ze Brussel al een stap voor. In 2018 bouwde ze de ‘Sendo Liner’; het eerste containerschip dat een aantal uren emissieloos kan varen. Het bedrijf heeft nu drie van deze duurzame schepen in verschillende lengtes.

“Wij besloten op een gegeven moment dat het groener moest”, zegt Sebastiaan van der Meer van Sendo Shipping. “De klant vroeg erom en door onze nieuwsgierigheid, maar vooral door onze motivatie is het gelukt om deze nieuwe duurzame schepen te maken.”

Met zijn lts-diploma en zijn binnenvaart-papieren heeft hij het schip vanaf nul gebouwd. Een visie en een vastberaden karakter, zegt Van der Meer, heeft ervoor gezorgd dat hij niet opgeeft. Maak wegen bewandelbaar, zegt hij, “En als ze er niet zijn, dan moet je ze creëren.”

Luxepositie

De kosten van de nieuwe schepen kwamen neer op zo’n vier miljoen euro. Alles is zelf zonder subsidie bekostigd. Een luxepositie? Volgens Van der Meer niet. Het heeft hem tot nu toe heel veel geld gekost.

“Ik heb de afgelopen twee jaar zo’n acht à negen ton minder verdiend ten opzichte van wat ik omgezet zou hebben met normale schepen. Die zijn gewoon goedkoper. De luxepositie is dat wij door ons talent en doorzettingsvermogen dit hebben neergezet.”

De vieze smaak van subsidie

In het rapport van Nagtegaal-van Doorn over de binnenvaart staat dat Europa snel met een financieringsplan moet komen om dit soort bedrijven te steunen. Maar volgens Van der Meer moet je mensen zelf het initiatief laten nemen. Subsidie trekt volgens hem de verkeerde mensen aan.

“Wat ik aan Brussel zou willen meegeven, is dat de manier waarop de steun nu is ingericht het eerder een beklemmende, of zelfs remmende werking heeft.”

Het systeem moet volgens hem omgedraaid worden. “Je moet geen subsidie krijgen als je aan de voorkant aan bepaalde voorwaarden voldoet. Het is net alsof je een plan inlevert dat precies is wat de leraar verwacht en dat je dan al een zes krijgt voor je proefwerk. Dat is niet eerlijk.”

“Laat de binnenvaart weten wat de parameters zijn en de beloning daarvoor. Het is vervolgens aan iedereen zelf om de uitdaging aan te gaan.” Volgens Van de Meer zal er op die manier meer beweging komen. “Subsidie heeft nu een vieze smaak.”

Kleiner vaarwater

Johan Dibbets wil ook niet om subsidie bedelen. Hij vaart met zijn diesel-aangedreven schip de Nadenos op de kleine Europese binnenvaart. Hij kan met zijn schip van Groningen tot Zuid-Frankrijk varen. Dibbets vindt de vergroeningsplannen mooi en er liggen veel kansen, maar de kleine binnenvaart zit heel anders in elkaar en verdient ook veel minder.

“Ik zou best een nieuwe groene motor willen, maar ik kan het niet voorfinancieren,” zegt Dibbets. “Het is jammer dat in de discussie over vergroening er geen verschil wordt gemaakt tussen de kleine en grote binnenvaart in de EU.”

Vergroenen is te veel gevraagd

De kleine binnenvaart kan in Nederland niet met vrachtwagens concurreren, vindt Dibbets. “Ze zijn sneller en goedkoper. Mensen zijn gewend dat wanneer ze een bestelling plaatsen een busje direct gaat rijden. Die snelheid is er helaas niet op de kleine binnenvaart.”

Er moet een omslag komen, zegt hij. “Laat eerst maar een aantal knappe economen bij elkaar komen en naar het opnieuw inrichten van de kleine binnenvaart kijken. Daarna kunnen we pas praten over vergroening.” Het is volgens Dibbets nu te veel gevraagd om te gaan vergroenen. “Ik ben niet somber, maar realistisch.”