“Er zijn al gezamenlijke Europese migratie-, en asielregels, maar dezelfde problemen blijven steeds terugkomen. Omdat er een gebrek is aan solidariteit en omdat de huidige regels niet worden toegepast”, stelt Juan Fernando López Aguilar. Deze Spaanse collega van de PvdA is ‘rapporteur’ voor het Europees Parlement op het asiel en migratiepakket. Dat wil zeggen dat hij de plannen van de Europese Commissie en de lidstaten op dit thema nauwgezet volgt en met voorstellen komt om deze te verbeteren.
Vanmiddag presenteerde López Aguilar tijdens een persconferentie nieuwe voorstellen ‘betreffende de aanpak van crisis-, en overmachtssituaties op het beleid van migratie en asiel’ om de migratiecrisis in de Europese Unie op dit moment aan te pakken. Europa dreigt de laatste weken opnieuw in een crisis terecht te komen.
Rutte
“Het gebrek aan solidariteit dat is het probleem”, herhaalt López Aguilar opnieuw voordat hij zijn voorstel presenteert. De solidariteit tussen de Europese landen moet middels een bindende herverdeling worden geregeld. Nu is nog te veel sprake van vrijblijvendheid.
Het Nederlandse kabinet waardeert deze aanpak, blijkt uit een verslag van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel. Nederland hamert al jaren op ditzelfde punt. Al tijdens een migratietop in 2017 pleitte premier Mark Rutte voor onderlinge solidariteit.
Binnen de Europese Commissie zou een nieuwe functie gemaakt moeten worden voor een ambtenaar die gaat over de coördinatie en herverdeling van migranten, aldus het voorstel van de rapporteur van het Europees Parlement. De herverdeling van migranten over de Europese lidstaten zal moeten gebeuren met een verdeelsleutel. Deze is gebaseerd op: het bruto nationaal product van het land, bevolkingsaantal en de werkgelegenheidsgraad.
Eerste Kamer
Als tweede punt zou er een verlenging van de registratieperiode van migranten tot drie weken moeten komen, stelt rapporteur López Aguilar.
Het Nederlandse kabinet focust zich ook op het belang van de registratie van vluchtelingen. De huidige “gebrekkige” registratie van wie de Europese Unie in reist en vervolgens verder reist is volgens staatssecretaris Broekers-Knol een van de tekortkomingen van het Europese asiel-en migratiebeleid. Dat zei ze in een gesprek met de Eerste Kamer. Ze benoemde positief te staan tegen een grensprocedure. “Als de controle van de buitengrenzen goed functioneert, kunnen de kansarme asielverzoeken snel worden afgewezen en de indieners worden teruggestuurd naar het land van herkomst.”
Tot slot noemt de rapporteur de bescherming van kwetsbare migranten zoals minderjarigen zonder begeleiding als derde punt. Zoals vaker voorkomt op Griekse eilanden of in Spanje en Italië. Om dat goed te doen moeten regionaal niveau oplossingen worden gevonden in plaats van landelijk, zegt de rapporteur.
“We moeten nu leveren”
Deze plannen moeten ervoor zorgen dat landen die zich in de steek gelaten voelen door andere Europese lidstaten zo snel mogelijk geholpen worden. Dit geldt voornamelijk voor landen aan de buitengrenzen van Europa die meer te maken krijgen met migranten langs de grens.
“We moeten leveren. We krijgen spijt als we dat niet doen”, zei López Aguilar aan het einde van de persconferentie. Hij greep dit moment aan om zijn ongenoegen te uiten over het feit dat het migratievoorstel uit 2016 nog steeds niet is goedgekeurd door de Europese regeringsleiders. Al het werk en de onderhandelingen zijn voor niets geweest, stelt hij, als de regeringsleiders van de landen dit voorstel niet goedkeuren.
De laatste migratietop een maand geleden kwam demissionair premier Rutte opgelucht naar buiten. Door de druk van de toegenomen migratie lukte het de landen om tot enkele conclusies te komen. Rutte pleitte voor aandacht voor het indammen van doorreizende asielzoekers. Registratie bij de buitengrenzen moeten zorgen dat asielzoekers die geen recht hebben op asiel alsnog doorreizen naar landen als Nederland.
Opnieuw een Europese migratiecrisis?
Op verschillende plaatsen in Europa lopen de spanningen opnieuw op. Bij de grens tussen Litouwen en Wit-Rusland zijn er in twee weken tijd twee mensen overleden. Hoe deze mensen zijn omgekomen, of het echt lichamen van migranten zijn, is niet duidelijk. Onafhankelijke waarnemers zijn niet welkom in het gebied. De Wit-Russische dictator Loekasjenko beschuldigt Litouwen van het doden van migranten en het over de Wit-Russische grens brengen van hun lichamen. Ook tussen Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk ontstond een conflict door de toegenomen migratiestroom via het Kanaal. Eerder stierven daar 27 migranten tijdens hun overtocht. Britse autoriteiten stellen dat nooit eerder zoveel migranten de oversteek wagen via het Kanaal.
